وبلاگ ارزان مبله

اورامان را هورامان

اورامان را هورامان تخت نیز می گویند . این آبادی که در لهجه محلی «هه‌ورامان» نیز گفته می‌شود , از غرب به عراق , از شمال به کردستان و از جنوب به جوانرود محدود میشود و جاده‌ای به ارتفاع ۷۵ کیلومتر آن را به مریوان وصل می‌کند . این منطقه بخشی است که بین ایران و عراق مشترک است و یک دشت پر پیچ و خم و رودهایی قشنگ و گوناگونی دارد که بسیار زیبا است . چشمه‌های مشهور این ناحیه سیروان و لیله هستند . این دو رود در اطراف عراق به نیز می‌پیوندند و این پیوندگاه را دروله می‌نامند . خانه‌های شهر به طور کلی از سنگ است و به صورت خشکه‌چین و پلکانی ساخته شده‌اند , به همین دلیل اورامان را روستای هزار ماسوله نیز می‌گویند .

اورامان یا اورامان‌تخت از دو بخش هورا و مان تشکیل شده شده‌است . بسیاری بر این عقیده‌اند که هورا همان اهورا بوده است . به این شکل اهورامان یعنی منزل اهورامزدا و در‌صورتی‌که هورامان را برگرفته از هور اوستایی در معنای خورشید و مان را در معنای خانه بدانیم , معنای آن خانه و مقام خورشید است . مردم اورامان بر این اعتقاد می‌باشند که در گذشته اورامان یکی‌از شهرهای بزرگ منطقه و دارای مرکزیت و حکومت بوده است ; آنها نامیدن اورامان با تیتر تخت اورامان را قرینه‌ای بر ثابت این عقیده می دانند و معتقد هستند این بدان معنا است که اورامان دارای تخت حکومتی بوده و مرکزیت حکومت محسوب می شد . در سال‌های اخیر کاوش‌های باستان‌شناسی در حوزه‌ اورامان انجام شد که سوابق آن را شش‌هزار سال و مرتبط با دوره مس دانستند . کتیبه‌ای در اورامان است که مرتبط با آشور است و همین می‌تواند سند دیگری بر باستانی بودن منطقه باشد . برخی معتقد هستند که سابقه مرکزیت شهری اورامان به دوره ساسانیان می‌رسد .

آداب و رسوم و نام‌هایی که در این منطقه است , نشان از باستانی بودن آن دارد . اما اینکه شهر حتما مربوط به دوره ساسانی باشد , نیازمند اسناد دقیقی است که در حال حاضر , مستندی در این زمینه به دست نیامده است .

آب و هوای حوزه‌ اورامان کوهستانی است . این ناحیه چشمه‌ها و چراگاه‌های بسیاری دارد . در دامنه کوه‌های اورامان باغ‌های زیبایی وجود دارد که سبب شده دامداری در کنار باغداری پیشه کلیدی مردمان شهر باشد . در‌این منطقه گونه‌های جانوری و گیاهی متعدد و بسیاری مشاهده می‌شود . درختان بلوط , پسته وحشی , گردو و انجیر از پوشش‌های گیاهی درختی این منطقه و گیاهان ریواس , کنگر , ترشکه و . . . نیز از پوشش‌های گیاهی این منطقه‌اند .

اورامان در بالا آبادی بود , ولی در سال‌های اخیر با داشتن ۵۴۰ خانوار و جمعیت ۲۸۰۰ نفر در سال ۱۳۹۰ به راءس بخش تبدیل شد . مردمان اورامان به گویش اورامی که یکی‌از گویش‌های گورانی است و زیرگروهی از گویش‌های شمال غرب ایران است , حرف می گویند . مردمان اورامان مسلمان هستند و مذهب آن ها سنی است . با این حال در‌این ناحیه آیین‌های مرتبط با جمهوری اسلامی ایران باستان همگانی است و در یاد تاریخی مردمان باقی مانده و پاس داشته شده است .