خانه برج گنبدی (اردبیل)
اردبیل، خانه برج شاطر گنبدی
اردبیل نامی آشنا بین هدف های توریسم برای طرفداران مهاجرت میباشد. شهری که یکی خوش آب و هواترین بخش ها کشور برای مهاجرت به‌خصوص درفصل فصل بهار و فصل‌تابستان میباشد. به این دلیل‌که نسیمی خنک و هوایی مطبوع در طول سفر همراهی‌تان خواهد کرد. گویی که در فصل‌تابستان داغ به فردوس موعود رسیده باشید. به حق که اردبیل با طبیعت زیبا و بکر و تمدن اصیل مردمانش، هم‌زیرا نگینی در کناره‌ای از میهن‌مان می درخشد. بلندای قله سفید پوش سبلان، دشت‌های پهناور و فراخ مغان، مسجد جامع با مورخ پرفراز و نشیب، بقاع شیخ صفی و گنبد الله الله با آن شکوه و عظمت، زیبایی این آستان را دوچندان و مسافرت به آن را دیدنی نموده است. فی مابین جاذبه‌های بی‌نظیر توریسم استان اردبیل، مروری بر اثرها معدود‌خیس چشم گردیده آن خالی از لطف وجود ندارد. چرا‌که در‌این اثرها نیز می‌قدرت با بخشی از فرهنگ و تمدن اصیل و ارثیه گذشتگان‌مان آشنا شد.
تاریخچه برج شاطر گنبدی
برج شاطر یا این که به اصطلاح مردم ساکن شاطرگنبدی، بنایی مرتبط با روزگار میانی اسلام میباشد. محوطه‌ای که امروزه این ساختمان بلند تاریخی در آن قرار گرفته، سایتی باستانی میباشد. کاربری این برج مشخص نیست و گمان میرود برای برگزاری مراسم آیینی از آن به کار گیری می شد.
راهی برای رسیدن به برج شاطر گنبدی
اردبیل برای یافتن برج شاطرگنبدی، باید ۸٫۵ کیلومتر از اردبیل مسافت گرفت و میانه‌های جاده اردبیل به مشگین شهر در پی روستای صومعه گشت. در روستای صومعه از هرکه نشان شاطر گنبدی را بپرسید، مسیر محدوده جاده گاز را نشان‌تان میدهد. برای بازدید از برج شاطرگنبدی نیاز به تجهیزات خاصی ندارید، کافی میباشد کفش مناسبی به پا داشته باشید. همچنین چشمان‌تان را برای مقابله با طبیعتی سرسبز، دیده نشده و بنایی نیمه تخریب گردیده؛ البته با ابهت مهیا و گوش‌هایتان را برای لذت بردن از سکوت و شنیدن صدای پرندگان تیز نمایید.
معماری برج شاطر گنبدی
گنبد آن بنایی آجری میباشد که آسمانه‌اش ویران شد. ساختمان ساختمان بلند از درون استوانه و از بیرون قریه ضلعی به طول اضلاع ۲۶۳ سانتی‌متر میباشد. این نوع ساختار هندسی و طرز معماری در میان ساختمان بلند‌های باستانی ایران متداول میباشد. باید دانست که در میان این یک سری ضلعی‌ها، تاءمل معمارانی با تجربه و موفق‌دست موجود هست. شبیه این‌راه را در معماری بقاع «چلبی اوغلو» در سلطانیه که در ربع نخستین سده هشتم هجری قمری تاسیس شده است، مشاهده می شود. از همین شباهت چنین بر میاید که احتمالا شاطر گنبدی نیز از بناهای قرن هشتم هجری و میانه ایلخانیان باشد.
برج شاطر ازاره‌های سنگی به طول یک‌و‌نیم متر و مرکب از چهاررج سنگ تراش داراست. ازاره سنگی روی کف سازه از ملاط آهکی و سنگ لاشه ساخته شده است. سه ردیف اول زیرین عریض و ستون چهارم بالایی که حکم کناره ازاره را دارد معدود پهنا و حدود ۲۲ سانتی‌متر میباشد. روى مبنا سنگى برج، جرزهاى دو وجهى آجرى با توجه کنارهم قرار گرفته‌اند و مسافت در بین آنها را فریم‌سازی‌های آجری پرکرده میباشد.
این کادر‌سازی‌های آجری که طرح‌های متفاوتی دارند، زیبایی دیده نوازی بدین برج بخشیده میباشد. ورودى برج در ضلع شرقى و در بالاى پایه سنگى قرار داشته که احتمالا پنج یا این که شش پلکان در برابر آن بوده میباشد. اما امروزه خبری از آنها نیست. زیرا طول درگاهی از ازاره دو متر بوده و آستانه در ورودی بالای ازاره قرار داشته میباشد، کتیبه و سردر سازه به مرور زمان تخریب شد و از در بین رفت.
