وبلاگ ارزان مبله

غارسهولان مهرآباد

غار «سَهولان» (کردی:Sehollan) در روستای سهولان، ۴۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر مهاباد در بین مهاباد-بوکان و همچنین در ۲۸ کیلومتری شهر بوکان در استان آذربایجان غربی واقع شده است. طول سقف غار تا سطح دریاچه آن به ۵۰ متر میرسد و عمق آب در برخی جاها به ۳۰ متر می‌رسد. اختلاف دمای درون و خارج غار میان ۱۰ الی ۱۵ جايگاه میباشد.

سهولان به زبان کردی به معنی یخ بندان میباشد و عموم محلی غار را «کونه کوتر» یعنی لانه کبوتر نیز می نامند. دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار میباشد.
این غار در فهرست آثار طبیعی ملی ایران قراردارد.

تاریخ کشف غار معلوم نیست.زیرا بغل قریه ها و مناطق مسکونی بوده و مردم همواره از ان بعنوان پناهگاه و محلی برای شکار استفاده کرده اند.اما بطور رسمی ژاک دمورگان همراه اهالی روستای سهولان دست به ساختن کلک(قایق چوبی کوچک)زدند و از مسیر ابی دیدن کردن و یک کروکی از غار کشیدند که ۶۰درصد با واقعیت کنونی هم خوانی دارد، این هنگام مقارن با فوت سیف الدین خان مکری حاکم بوکان نیز بود.

درمورد غارسهولان مهرآباد

هرچندازنظرآغازپیدایش به زمان دوم زمین شناسی (کرتاسه) برمی شود ولی درهیچ یک ازکتب معتبرفارسی.کردی.ترکی وعربی نامی ازآن برده نشده است .تنها\”ژاک دمورگان\”جهانگردفرانسوی میان سالهای۱۸۹۶-۱۸۹۲میلادی کهدرایران سرگرم نوشتن کتاب جغرافیای غرب ایران بوده غاررادیده وباکمک ساکنین قریه بوسیله کلک ازراه آبی وارد غارگشته وازراه خشکی بالایی بیرون گشته میباشد.

کروکی دمرگان ۶۰%باواقعیت کنونی همخوانی دارد.درسال ۱۳۵۰ه.ش یک هیئت غارنوردازدانشگاه آکسفورد باتجهیزات کامل ازغاردیدن کرده ودرباره ی آن نوشتند که غارسهولان یکی از ازعجیب ترین غارهای آبی جهان به‌حساب می‌آید. سرانجام درسال۱۳۷۰ه.ش هیاتی برای شناسایی از غار دیدن کرده واقداماتی اول رابرای بازگشایی مسیرانجام دادنکهدرسال۱۳۷۶ انرا تکمیل نموده ودرنهایت شهرداری مهاباد انرا برای استفاده عموم آماده نموداماهنوز برای کشف مسیرهای دیگرغار باید کارکرد.اکنون این غارتوسط کمپانی تعاونی توریسم وتفریحی غارسهولان وشهرداری مهاباد اداره می‌شود.این غار آبی با جلوه های طبیعی و با قندیل های منحصر به فرد ویژه ای که دارد در دامنه رشته کوه هایی بنام کوتر قرار دارد که بلندترین نقطه آن از سطح دریاهای آزاد دارای ۲۲۰۰ متر ارتفاع میباشد.

این غار دو دهانه دارد که ارتفاع دهانه اصلی آن در حدود ۱۷۶۵ متر و به نام \”کونه کوتر\” (لانه کبوتر) به دریچه ای به عمق ۳۰ متر راه دارد. دهانه دوم که در فاصله نه چندان دور از دهانه مهم واقع گردیده در حدود ۱۷۹۵ متر ارتفاع داشته و به نام \”کونه مالان\” بصورت یک چاه طبیعی تا ساحل این دریاچه ۵۰ متر ارتفاع دارد. محوطه ورودی مدخل این غار از سطح جاده بصورت قطعه زمینی هموار و نعلی شکل پوشیده از چمن است که چندین درختچه نیز در دل صخره های غار از آن خارج زده است . با گذر از محوطه بیرونی به دهانه غار می رسیم که ارتفاع آن از کف محوطه حدود ۳۰ متر میرسد. محوطه غار بوسیله دالانی که آن نیز یکی‌از شگفتی های طبیعت میباشد به دریاچه باز می‌گردد که دراین دالان نقش هایی از دوران ماقبل تاریخ را می توان مشاهده کرد. این دالان با ارتفاعی حدود ۵۰ متر بالاتر از اولین دریاچه غار قرار گرفته که با پله های سیمانی طی مسیر ممکن می شود. دریاچه اول حدود ۲۰۰ متر مربع وسعت دارد که در واقع اسکله غار هم محسوب می شود.

این دریاچه نیز بوسیله دالان هایی به عرض یک تا دو متر به دریاچه های دیگری منتهی شود که دیواره و سقف تالارهای آن مجموعه ای از شگفتی ها و عوارض زیبای طبیعی است . این پرنده ها حیواناتی خجول و حساسی میباشند که بدون دقت به حضور انسانها مشغول زندگی خود می‌باشند. در نزدیکی دریاچه دوم علاوه بر یک خشکی ، شبه جزیره ای میباشد که می شود به راحتی از قایق برروی آن پیاده شد. این دریاچه دارنده گلوگاه ها و حیاط های بلندی است که انتهای یکی از گلوگاهها به تونلی می رسد که تاکنون کشف نشده است . مطالعات غارشناسان نشان می دهد که این غار بر اثر فعالیت های زمین شناسی آخرها عصر \”کرتاسه\” برمی شود که عمر آن به ۷۰ میلیون سال پیشین گشوده می‌گردد. این غار یکصد سال پیش برای اولین بار توسط \”ژاک دمرگان\” فرانسوی مورد کاوش و بررسی قرار گرفت.

پس از آن در سال های جنگ جهانی دوم نیز این غار توسط یک هیات انگلیسی مجددا مورد مطالعه قرار گرفت ولی از یادداشت ها و گزارش های این تیم تا بحال مطلبی دردست نبود تا اینکه در مهرماه ۱۳۷۳ توسط غارشناسان ایرانی بخش های مهمی از این غار شناسایی شد.در خرداد ماه سال ۷۶ نیز یک کمیته از اعضای غارشناسی آذربایجان غربی این غار را مورد بازدید و مطالعه قرار دادند.

کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند به استناد لایه های سفالی که از حوزه‌ دالان اصلی و تالار گران قدر و دهلیز ورودی کونه مالان بدست آمده میباشد این غار از هزاره های دوم و اول قبل از به دنیا آمدن تا عصر پارتی و اسلامی و حتی زمان هایی از قرون وسطی آیتم سکونت انسانها قرار گرفته میباشد. بگفته تعدادی از ریش سفیدان روستاهای این منطقه در طول جنگ های زیادی که در کردستان به وقوع پیوسته و نیز در حین حمله روس ها به‌این حیطه ساکنین روستاهای اطراف در‌این غار پناه می گرفتند.

سهولان ازنظرتاریخی

به گفته کارشناسان این غار ازقدیم الایام مورداستفاده عموم قرار گرفته ودراین ارتباط سفال هایی مرتبط با عصر ی اشکانی وجام مسی ایلخانی کشف شده است.عموم روستای همسایه- که غار بانام روستایشان \”سهولان\” شناخته شده است- به یاددارند که درقسمت خشک غار گورهایی وجودداشته که به مجال حمله روس ها به منطقه وپناه گرفتن مردم به ان جا برمی گردد.

وجه تسمیه:
غار «سهولان» (کردی :Sehollan) در روستای «سهولان» ۴۲ کیلومتری شمال شرق مهاباد در استان آذربایجان غربی واقع شده است. ارتفاع سقف غار تا سطح دریاچه آن به ۵۰ متر میرسد و عمق آب در برخی جاها به ۳۰ متر می رسد. اختلاف دمای درون و بیرون غار بین ۱۰ الی ۱۵ درجه میباشد.

سهولان به زبان کردی به معنی یخبندان میباشد و عموم محلی غار را «کونه کوتر» یعنی لانه کبوتر نیز می نامند. دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر داخل غار میباشد.این غار در فهرست آثار طبیعی ملی ایران قرار دارد.
این منطقه که با مساحت بالغ بر ۲ هکتار در سال۱۳۷۹ طی مصوبه شماره ۱۶۹ مورخ ۱۱/۳/۷۹ شورایعالی محیط زیست به مجموعه مناطق تحت رئیس سازمان پیوست.

غار سهولان بعداز غار علیصدر همدان دو‌مین غار آبی رنگ ایران بزرگ زمین میباشد که تا کنون شناخته شد‌ه‌است.
غار سهولان یکی از معروف ترین جاذبه های طبیعی گردشگری استان آذربایجان غربی و بعداز غار علیصدر همدان و غار قوری قلعه پاوه سومین غار خشکی – آبی زیبا و جالب ایران میباشد.