وبلاگ ارزان مبله

کاخ سلیمانیه ; گنجینه ناشناخته در کرج

کاخ سلیمانیه در محدوده مرکزی شهر قدیم کرج استان البرز و حدفاصل بلوارهای شهید چمران و امامزاده حسن , در محل کنونی کالج کشاورزی سازه شده‌است . این سازه در میان سال‌های ۱۲۲۵ تا ۱۲۲۷ هجری قمری در دوران فتحعلی‌شاه قاجار , به امر یکی از پسران او به اسم سلیمان‌میرزا , برای اقامت تابستانی در گلشن بزرگی سازه شده‌است . این سازه به وسیله محمد حسین خان نظام الدوله اصفهانی ( صدر اصفهانی ) ساخته شده است .

تزئینات بنا

در سالن این بنا , دو نگارگری از عبدالله‌خان نقاش‌باشی روی دیوارها کشیده شده که یکی تصویر آقا محمدخان و دیگری تصویر فتحعلی‌شاه و اطرافیانشان است . ساختمان کاخ آجری است و نمای آن تزیینات ویژه‌ای ندارد . بنای این کاخ روی پیلوت ساخته شده که در زمان خود نوعی اختراع به شمار می‌رود . در شرق ساختمان کاخ برجی در ۵ طبقه ساخته شده بوده که هم‌اکنون تنها ویرانه‌های طبقه همکف آن مانده است .

معماری سازه

ساختمان کاخ سلیمانیه بنایی است آجری , متقارن و کشیده به نسبت ۵ به ۱ با سقف شیروانی و دارای تمامی مشخصه‌ها و مولفه‌های سبک معماری دوران قاجار که می‌توان آن را از جمله ساده‌ترین , زیباترین و با احساس‌ترین ساختمان‌های دوران خویش دانست . تالارها , ارسی‌ها , نقاشی‌ها , آیینه‌کاری‌ها , قوس‌های نیم دایره نما , سقف شیروانی , تناسبات نما و نقشه , دواشکوبه ( طبقه ) بودن آن , همگی از جمله خصوصیات بارز کاخ سلیمانیه بوده که در ادغام پایانی و فراوان ساده خود و در کنار تیم ساختمان‌ها و باغ پیرامونی , منجر به شکل‌گیری ساختمانی دوست‌داشتنی , با هویت و صمیمی شده است .

این ساختمان از آجر و خشت با تیر‌ها و مهاربندهای چوبی ساخته شده است . تالارها و فضاهای داخلی از انواع تزئینات , شامل نقاشی‌های دیواری بزرگ و آینه‌کاری‌ها با سقف چوبی و همینطور تزئینات گچی اندود شده و نمای بیرونی ساختمان دارای قاب‌های آجری , جرزها اندود گچ و خاک و اندکی نقش و نگار دارد .

وجه تسمیه

یکی از پسران فتحعلی شاه که سلیمان میرزا نام داشت فرمانروای منطقه کرج بوده و این قصر هم مقر اقامت او بوده است . بنابراین طبیعی است که نام او بر روی این قصر گذاشته شود . صدر اصفهانی , بانی آن هم پدر زن سلیمان میرزا بوده است . علاوه بر این در یکی تابلوهای نقاشی تالار اصلی کاخ , دریای تخت فتحعلی‌شاه تاریخ ( گواهی ۱۲۲۸ ) خوانده میشود . می‌توان احتمال بخشید که ساختمان بنای نخستین در سال ۱۲۲۵ آغاز شده ودر سال ۱۲۲۷ فتحعلی‌شاه امر تکمیل و گسترش این مجموعه را داده است که با این حساب در این این سال بنای اصلی ( کاخ ) به بنای اولیه الحاق شده‌است و در سال ۱۲۲۸ ه . ق با تکمیل تزیینات داخلی به پایان رسیده است .

وضعیت کنونی سازه

در حال حاضر این ساختمان در محدوده دانشکده کشاورزی کرج واقع‌شده و سال‌هاست به حالت متروک , فراموش و رها شده است . قابل ذکر است این سازه به دلیل قرار گرفتن در کنار مدرسه منسوب به دانشکده کشاورزی , سال‌ها مورد تردد و عبور و مرور دانش‌آموزان قرار داشته و تزئینات و شیشه‌های الوان آن بازیچه سنگ‌پرانی‌های آنان شده و به همین دلیل آسیب‌های فراوانی چشم است