وبلاگ ارزان مبله

گنبد جبلیه،بنای سنگی کرمان

استان کرمان از جمله استان های تاریخی ایران میباشد که به جهت جاذبه های تاریخی زیادی که در دل خویش جای داده تحت عنوان یکی از برترین آیتم های گردشگری در ایران به شمار می رود. جاذبه ای که در‌این مقاله می خواهیم در رابطه آن شرح دهیم گنبد جبلیه میباشد. این جاذبه ی گردشگری صرفا بنای سنگی کرمان بوده که سوای هیچ گونه حصاری حریم آن در شهر پابرجاست. نکته جالبی که در زمینه‌ی این سازه موجود هست این میباشد که با اعتنا به شهرتی که دارد البته هنوز سرگذشت واقعی از خویش بیان نکرده میباشد.

اطلاعات دیگر درباره  گنبد جبلیه

زمانی وارد شهر کرمان میشوید، اسم گنبد جبلیه را از مردم این شهر که بپرسید کلیه به حادثه با اشتیاق خاصی به شما نشانی این جاذبه را خواهند اعطا کرد. نسبتاً تمام گردشگرانی که به شهر کرمان هجرت می‌نمایند بازدید از گنبد جبلیه جزء هدف های اصلی آنان خواهد بود. مورخ دقیق ساخت بنا مشخص وجود ندارد البته از ساختار آن می قدرت حدس زد که در اوخر عصر ساسانی ساخته و اوایل زمان اسلامی بازسازی گردیده و یا این که معماران اوایل زمان اسلامی آن را با الهام از معماری زمان ساسانی سازه کرده اند. اکثری از کارشناسان باستان شناسی که بر روی عمر این بنای تاریخی عمل میکنند به رخداد گفته اند که گنبد جبلیه در استان کرمان سرگذشت واقعی خودش را بیان نمی نماید

و همین دلیلی گردیده تا کارشناسان مورخ های مختلفی را برای این بنای تاریخی بیان نمایند. بر همین پایه توده ای می‌گویند که‌این بنای تاریخی در قبل یک آتشکده بوده البته به جهت اینکه معماری آن هیچ شباهتی به آتشکده ندارد این نظریه کنسل میشود، گروهی دیگر از کارشناسان هم میگویند که‌این سازه آرامگاه یکی‌از زرتشتیان بوده میباشد و مرتبط با آخرها عصر ساسانی میباشد. البته جمع ی دیگری میگویند به دلیل آنکه به‌این گنبد گبری میگویند، پس عمر این سازه به زمانه قبلی از اسلام گشوده می‌گردد. این بنای با ارزش تاریخی در سال ۱۳۱۶ به وسیله وزارت فرهنگ وتمدن در فهرست اثرها ملی به تثبیت رسید و در سال ۱۳۸۳ بعداز تجدید بنا تبدیل به گنجینه جبلیه (کتیبه‌های تاریخی) شد.

معماری گنبد جبلیه در استان کرمان

این بنای ارزشمند تاریخی در استان کرمان به طور هشت ضلعی ساخته شده و سنگ عمده مصالحی بوده که در تولید آن به عمل رفته میباشد. در هر ضلع این سازه هشت در به پهنا دو متر جای دارد، اکنون به خیال استحکام سازه هفت در را با سنگ پوشانده اند و صرفا یک در را گشوده نگه داشته اند. سقف گنبد جبلیه را از خشت ساخته اند و درون آن را با گچبری های زیبا جلوه داده اند. مصالح به عمل رفته در دیوارها سنگ لاشه با ملات گچ از خارج و آهک از داخل میباشد. یک نکته ی مهم و دیدنی در تولید این سازه تمام سنگی استفاده از شیر شتر در تولید آن بوده میباشد. اما برخی از کارشناسان و صاحب نظران این آیتم را رد کرده و نپذیرفته اند.

کتیبه های کشف شده در گنجینه جبلیه

داخل این گنبد تاریخی، یک کتیبه ی باارزش موجود هست به نام کتیبه ی مسجد آبدر اشکان که مرتبط با بنای یادبود یک مسجد در ارتفاعات شهرستان بافت میباشد که برروی قطعه سنگی طبیعی و به خط کوفی حک شده‌است.

دیگر قطعه باارزش و تاریخی در سال ۱۳۷۷ در گنبد جبلیه کرمان بوسیله شخصی به اسم میانه احمد ایلاقی کشف شد و به سازمان ارثیه فرهنگی استان کرمان تحویل داده شد. بعد ها این سنگ قبر نزدیک به ۲۶×۲۲ بوده و دارنده دو بخش مهم میباشد. یکی‌از نوار کناره‌ ای و دیگری نوشتار میانه که در یک قاب قرار گرفته میباشد. حایه کتیبه که از نصیب تحت کناره سمت راست آغاز می شود ، شامل آیه ‪ و بخشی از آیه‪ .سوره مبارکه آل عمران میباشد در این گنبد نسبتاً بیش از ۱۲۰ قطعه سنگ حجاری گردیده کشف گردیده که مرتبط با دوره های متفاوت تاریخی میگردند، از گزاره ی این سنگ ها عبارتند از سنگ هزار ساله رابر، سنگ بقعه خواجه اتابک مربوط به زمانه سلجوقی و سنگ قبر میرزا آقاخان، پسر میرزا احمد علی خان وزیری نویسنده تاریخ کرمان و چندین نمونه وقف سنگی و … اشاره نمود.

دسترسی به گنبد جبلیه در استان کرمان

نشانی: استان کرمان، شهر کرمان، خیابان شهدا به مراد دسترسی به گنبد جبلیه در استان کرمان، بایستی به سمت کوه های مالک الزمان و خیابان زریسف در شرقی ترین نصیب شهر کرمان بروید. برای بازدید از نمای بیرونی ساختمان هر زمانی که بروید تمامی چیز محیا میباشد زیرا هیچ حصاری به دور این سازه نیست ولی برای بازدید از فضای داخلی بنای گنبد جبلیه باید در روزهای غیر تعطیل حتما به‌این مکان سفر فرمایید.