منطقه پاسارگاد
محوطه پاسارگاد
محوطه تاریخی پاسارگاد در ۷۰ کیلومتری شمال تخت جمشید , در ۳ کیلومتری جاده آسفالته شیراز – آباده در استان فارس جای دارد
منطقهای که پاسارگاد در آن واقع شده به دشت مرغاب معروف است . رود پُلوار که در ایران باستان مدوس نامیده می شد , این دشت را سیراب میکند .
قبلا که شهر پاسارگاد در دشت مرغاب ساخته شود , این دشت از سوابق تمدنی ۳ هزار ساله برخوردار بود و روستاهایی زیرا تل نخودی , تل خاری ( خری ) , تل ۳ آسیاب و ۲ تولان که در هزاره چهارم و سوم پیش از تولد , در آن ها کشاورزی می شد , دارنده رونق و شکوه ویژهای بود .
پاسارگاد را راهی شاهی به تخت جمشید و شوش پیوند داده , هرتسفلد و دیگران آثار این شیوه را در جلگه مرغاب یافتهاند که از شمال وارد میشده و از مغرب تل تخت میگذشته و به کنار آرامگاه کوروش میآمده و آنگاه یکراست به تنگ بلاغی میرسیده .
ابعاد این راه به طرف شرق کشانده شدهاست , به گونهای که جاده شاهی اصفهان – شیراز از طرف شمال , از حدود ۳ کیلومتری مشرق رودخانه پلوار به جنوب و جنوب شرقی جاری میشده و در جنوب شرقی به تنگ بلاغی میرسیده است .
از میان این راه , جادهای همگانی به دهکده مامان سلیمان یا این که مرغاب می رسد که اکنون به روستایی به نام پاسارگاد مشهور است و بعد از گذر از پلی فلزی , در سوی آرامگاه کوروش منتهی میگردد .
گروه اثر ها پاسارگاد در محوطهای به پهنای ۲ و درازای ۳ کیلومتر گسترده است .
آرامگاه کوروش
آرامگاه کوروش بزرگ مهمترین اثر مجموعه پاسارگاد که در دورهای به «مشهد مادر مقدس» مشهور بود , از سال۱۸۲۰ به آنگاه تحت عنوان آرامگاه کوروش شناسایی شد .
بنای آرامگاه دربین باغهای سلطنتی قرار داشت و از سنگهای عظیم که درازای بعضا از آنها به ۷ متر می رسد , تاسیس شده است .
بنای آرامگاه از دو قسمت تشکیل شده شدهاست : یکی سکویی ۶ پلکان است که قاعده آن به صورت مربع مستطیل به وسعت ۱۶۵ متر مربع است و دیگری اتاقی کوچک به وسعت ۵/۷ متر مربع با سقف شیبدار که ضخامت دیوارهایش به ۵/۱ متر می رسد .
در محل ورود آرامگاه با پهنای ۷۵ سانتی متر در سمت شمال غربی سازه قراردارد . پس از کشته شدن کوروش در مبارزه با سکاها , جسد او را مومیایی کردند و دربین تخت زرینی نهادند و اشیای سلطنتی و جنگی اورا در کنارش گذاشتند . این آرامگاه در هجوم اسکندر مقدونی حراج شد .
آرامگاه کوروش در تمام دوره هخامنشی مقدس به شمار میآمد . این تقدس در دوران اسلامی هم به قوت خود باقی ماند و مردمان ازآنجاکه ساختن بناهای عظیم سنگی را خارج از قوت بشری می دانستند , ساخت آن را به حضرت سلیمان که دیوها را برای انجام کارهای دشوار در خدمت خویش داشت , نسبت دادند و آن را مشهد مادر سلیمان نامیدند .