چغازنبیل ایلام
چغازنبیل ایلام
چغازنبیل سمبل هنر و معماری ایلام است . این سازه در سال ۱۹۳۳ به وسیله براون كشف شد و به وسیله هیات گیرشمن در سال های ۱۹۵۱ تا ۱۹۶۲ به صورت كامل از ذیل خاك خارج آمد . زیگورات در مركز شهر به دور – اونتاش قرار داشت كه در سال ۶۴۰ پیش از تولد به امر آشور بانی پال در مبارزه با هومبان هالتاش نهایی شاه ایلام ویران شد . این معبد دارای دو حصار بوده كه درون حصار داخلی بخش آیینی قرار داشت و دارنده هفت دروازه بوده است . جلوی پلكان جنوب شرقی نیز هفت ردیف قربانگاه جایدارد , احتمالا عدد ۷ مقدس برای ایلامیان مقدس بود . دروازه جنوب شرقی با قیر بندكشی شدهاست و بر آن به وضوح رد ارابه دیده می شود . این دروازه محل عبور ارابه ها بود . شش دروازه دیگر از راههای سنگفرشی به زیگورات می رسیده اند .
اطلاعات کامل درباره چغازنبیل ایلامی
چغازنبیل یكی از زیباترین اثرها باستانی کشور ایران است که در فهرست به جا مانده جهانی یونسکو ثبت شدهاست . این زیگورات پرستشگاهی است كه ایلامیها برای خدایان خویش ساخته بودند . این بنای مربعی , صد و پنج متر ارتفاع و عرض و ۵۲ متر طول داشت . اونتش – نپیریشه فرمان روا ایلام در قرن سیزده پیش از میلاد آنرا ساخته است . سازه از آجر ساخته شده است و بر روی آجرهای آن متن های زیادی به خط ایلامی مشاهده میشود كه بر روی آنها مطالبی نسبتاً یكسان نوشته شده شدهاست . زیگورات چغازنبیل پنج طبقه بوده و در طبقه بالا معبد اینشوشیناك قرار داشته است . وی خدای ایلامی است كه نگهدارنده شهر شوش پایتخت ایلامیان بوده است . مردمان شوش باستان عقیده داشتند این پروردگار از این مكان به عرش میرود و بعد از آن به زمین باز میگردد . در تمام ارتفاع سازه آبراههایی دیده میشود , ممکن است برهان آنها حفاظت از سازه برعلیه بارانهای سیل آسای خوزستان است . دورتادور سازه سنگفرش است و در برخی از سنگفرشها اثر ها جای پای کودک مشاهده می شود . برهان آن تا كنون مشخص نشده است . در شمال غربی سازه پناهگاه های كوچكی چشم میگردند كه مربوط به خدای ایلامی ایشنیكراب است . درون محوطه یك ساعت خورشیدی بزرگ هم ساخته شده بود .
دشت ها و رودخانه ها در چغازنبیل ایلامی
برسانی به چغازنبیل یكی از شگفتیهای این محل عبادت است . رود دز از نزدیكی چغازنبیل میگذرد البته به دلیل اینكه این رود تراز دشت را فرسایش داده و بستر رودخانه در مرحله زیر تری از تراز دشت است – در بعضی مكانها ۶۰ متر پایین تر – امكان به کار گیری از آب این رود برای هم محلی حوزه وجود نداشت . براین اساس پاد شاه ایلامی اونتش – نپیریشه امر به ساخت كانالی به ارتفاع ۴۵ كیلومتر میدهد تا آب رود كرخه را كه نیز تراز زمین چغازنبیل بوده , به چغازنبیل برسانند . این آب بعد از اینكه از هفت تپه عبور می كند به چغازنبیل میرسد اما به دلیل اینكه آب كرخه بعداز گذر از دشت خوزستان گل آلود است آب را در حوضچه های ته نشینی بزرگ و كوچكی می ریخته اند و با گذر از تنبوشه ها و به کارگیری از قوانین منسوب به فیثاغورث , آب را تصفیه كرده و گل آنرا جدا می كردند .