وبلاگ ارزان مبله

تپه سیلک

محوطه باستانی «تپه‌ سیلک» اولین تمدن شهرنشین در بخش مرکزی ایران است که میراث ارزشمند تاریخی مثل قدیمی‌ترین خشت دست‌ساز , زیگورات سیلک و سفال‌های منقوش را در خود جای داده است .

سیلک یکی از مکان‌های تاریخی پس از تمدن جیرفت کرمان در فلات ایران است که مدارک مکتوب متعلق به دوران پیش از هخامنشی در آن پیدا شده است .

طبق اسناد تاریخی فرهنگ وتمدن مردم تپه‌های سیلک مغلوب تمدن آریایی شد و تنها یادگارهایی از آن‌ها در لایه‌های گوناگون حفاری مانند ظروف لوله‌دار بلند با نگاره اسب و خورشید و جنگ‌ افزار آهنی و شمشیر و نیزه‌های بلند پیدا شده ‌است .

خطی که هم‌زمان با آغاز تاریخ در ایلام به وجود آمده ‌بود , با نام پرتو ایلامی شناخته شده , بعد از رها شدن این پایگاه بازرگانی از میان رفته است . گفتنی است خط پرتو ایلامی به موازات خط سومری رشد کرده و از یک خط تصویری چند کلمه‌ای نمادین به یک خط هجایی با کلمات مرکب از علایم تغییر یافت . این خط در این مرحله ٢۵٠٠ علامت داشت که علایم معمولا از بالا به پایین نوشته می‌شده است , اما عکس آن هم گاهی مشاهده شده است . در قرن ٢۴ پیش از میلاد کاتبان ایلامی خط میخی اکدی را به سلیقه خود می‌نوشتند .

تاریخچه تپه سیلک

نزدیک به پنج‌هزار سال پیش از میلاد , مردم غارنشین فلات ایران در پی دگرگونی‌‌هایی که از لحاظ آب و هوا و تشکیل مزارع و چمن‌زارها به وجود آمده بود , به دشت‌ها روی آوردند و زندگی تازه‌ای را آغاز کردند و در تمدن آن‌ها نسبت به دوران پیشین پیشرفت بیشتری دیده شد . کهن‌ترین مردم دشت‌نشین , مردم محل سیلک ( Sialk ) نزدیک کاشان بودند که آثار زندگی آن‌ها طی کاوش‌ها کشف شده‌است . میدان‌گاه باستانی سیلک هم در منطقه فین کاشان واقع شده ‌است و پیشینه‌ای نزدیک به هفت هزار سال دارد .

تپه سیلک در حقیقت زیگورات یا نیایشگاه مردمان باستانی بوده که از گل رس و سفال ساخته شده ‌است . زیگورات سبک معماری مذهبی ویژه شهرهای عمده بین النهرین ( عراق کنونی ) و ایران بوده است که طبق آن بنا به‌ صورت برج مطبق هرمی شکل بنا می‌شد .

چگونگی کشف تپه سیلک کاشان

در حدود هشتاد سال پیش با جاری شدن سیل در زمین‌های کشاورزی کاشان , تمدنی بزرگ و چندهزار ساله نمایان شد ; ابزارآلات و سفالینه‌هایی متفاوت با ابزارهای کنونی پیدا شدند که حیرت و حس کنجکاوی همه را برانگیختند و در این میان , افرادی که می‌خواستند یک شبه ره صد ساله را بروند , دل خاک‌های این تپه را زیر و رو کردند . بعد از مدتی با فروخته شدن آثار به‌ دست آمده توسط مردم و به‌ خصوص کشاورزان منطقه به دلالان عتیقه‌ , پای غارتگران نیز به «سیلک» باز شد . تمدنی گمشده که هزاران سال از عوامل مخرب طبیعی در امان مانده بود به مزرعه‌ شخم‌ زده‌ی‌ عتیقه‌‌فروشان تبدیل شد و سرانجام با انتقال آثار تاریخی به کشورهای غربی , «رومن گیرشمن» , باستان‌شناس موزه‌ی «لوور» فرانسه , با هدف شناخت و شاید نجات تمدنی که به همه‌ی مردم جهان تعلق داشت , روانه‌ی ایران شد .